یکی از خطرناک ترین مشاغل در دنیا ، نگهداری از درختان است. شاید در درجه اول آبیاری و کاشت نهال و نهایتا سم پاشی به ذهن شما خطور کند و با خود بگویید کجای این کارها خطرناک است اما وقتی صحبت از کار در ارتفاع به میان بیاید و همراه داشتن ابزارآلات تیز و برنده مثل اره برقی ، سقوط شاخه های بریده سنگین، طبیعت فیزیکی متفاوت درختان با یکدیگر و... دیدگاه شما کاملا تغییر خواهد کرد. به این موارد خطر برق گرفتگی ناشی از کابل های پنهان شده پشت شاخ و برگ درختان را نیز اضافه کنید. تمامی این موارد سالیانه باعث جان باختن تعداد زیادی از کارگران مرتبط با این حوزه می شود.
در کشورهای توسعه یافته با قوانین سخت گیرانه کار در ارتفاع مانند انگلستان ، طبق آمارها ماهیانه ۲ نفر در هنگام کار بر روی درختان جان خود را از دست می دهند. تعداد کشته شدگان در آمریکا که قوانین آسان تری حکم فرماست به ۱۵۳ نفر سالیانه میرسد و رده سنی ۱۸ تا ۷۰ سال در بین جان باختگان وجود دارند. ۳۱ درصد حوادث مربوط به قطع درختان بزرگ و تنومند که خطر سقوط دارند میباشد و ۲۲ درصد حوادث به دلیل برق گرفتگی در هنگام هرس درختان اعلام شده است. در ایران بیش از ۴۱ درصد از حوادث کار مربوط به سقوط از ارتفاع است و تقریبا ۶۴۰۰۰۰ نفر در ده سال گذشته جان خود را بر اثر سقوط از ارتفاع از دست داده اند. هرچند تعداد افرادی که مشغول به هرس درختان بوده اند به تفکیک مشخص نیست.
در تمام دنیا به منظور افزایش ایمنی، افزایش بهره وری و سرعت کار در هنگام کار با درختان از بالابر هیدرولیکی استفاده می شود. حوادث ناشی از کار با بالابر به مراتب کمتر از بالارفتن از درخت، استفاده از جرثقیل ، استفاده از داربست و... گزارش شده است. هرچند رعایت نکات ایمنی مانند بستن کمربند هارنس از اهمیت بالایی برخوردار است. در ایران در فصل برداشت خرما و یا برداشت گردو سالیانه ده ها نفر جان خود را از دست می دهند و یا نقص عضو میشوند. این درحالی است که استفاده از بالابر خرما و انواع بالابرهای بوم لیفت می تواند این حوادث را به حداقل برساند. وجود قارچ ها و آفت های درختان نیازمند رسیدگی های جدی و منظم است که وجود یک بالابر هیدرولیک عملیات تزریق سم در ارتفاع را بسیار سریع و ایمن می کند. برخی از این آفت ها باعث پوسیدگی شاخه ها شده و عملا بالارفتن از شاخه را غیر ممکن می سازد.
در کنار سقوط از درختان ، حوادث جرثقیل نیز در این زمینه بسیار شایع است. از عوامل آن می توان به عدم محاسبه دقیق وزن تنه های بریده شده و ایجاد اضافه بار بر روی جرثقیل ، وزش باد و واژگونی جرثقیلی که در حال حمل شاخه هاست ، عدم توجه به استحام زمین و فرو رفتن جک های جانبی در آن ، همه و همه عواملی است که حوادث متعددی را در هنگام نگهداری از درختان رقم می زند. این حوادث باعث شده که انگلیس ، اتحادیه اروپا و ایالات متحده در حال تهیه پیش نویس قوانین استفاده از جرثقیل ها و بالابر ها در هنگام کار بر روی درختان باشند.
عدم نگهداری صحیح از درختان بیمار در انگلستان باعث به خطر افتادن برخی گونه ها و نابودی جنگل ها خواهد شد که سالیانه خسارت ۱۵ میلیارد پوندی به اقتصاد این کشور وارد خواهد نمود. لذا تهیه بهترین و کارآمد ترین تجهیزات و بکارگیری پرسنل متخصص برای نگهداری از این سرمایه های طبیعی در دستور وزارت کشاورزی این کشور قرار گرفته است. بخش قابل توجهی از این بودجه صرف خرید بالابر نفربر و جرثقیل های مختلف میشود.
بر اساس آمارهای کشورهای توسعه یافته ، شرکت های کشاورزی فعال در زمینه کار با درختان ، استفاده از بالابر هیدرولیکی را جایگزین کار با طناب و روش های سنتی کرده اند. همیشه اولین سوال برای این شرکت ها این است که آیا انجام این کار با بالابر امکان پذیر است و یا خیر و روش های دیگر در اولویت های بعدی قرار خواهند گرفت. این شرکت ها بسیار علاقمند به بالابرهای عنکبوتی هستند. این بالابرها به دلیل وجود شنی برای حرکت در سطوح ناهموار ، قابلیت جک زنی در شیب و عبور از لابلای درختان در باغات ، جنگل ها، فضاهای سبز و... بسیار کارآمد خواهند بود. برای کار بر روی درختان بالابرهای عنکبوتی ۱۵ تا ۲۲ متری مورد توجه شرکت های خدمات کشاورزی میباشد.
علاوه بر بالابرهای عنکبوتی ، بالابر پشت کامیونی و بالابر پشت نیسانی نیز مورد توجه پیمانکاران است. این بالابرها برای مسافت های طولانی مناسب بوده برخی از مدل ها که ارتفاع بالای ۳۰ متر دارند برای هرس درختان مرتفع کاربرد دارند. بالابر نیسانی به دلیل آنکه میتواند از برخی جاده های جنگلی عبور کند مورد توجه مناطق جنگلی ایران نیز می باشد. همچنین به عنوان بالابر خرما کاربرد دارد.
 |
 |
یکی از چالش های باغداران ایرانی ، برداشت محصول در باغات میوه با ارتفاع متوسط است. کلایر در جهت افزایش بهره وری و برداشت سریع تر میوه اقدام به تولید بالابر باغداری نموده است که توسط تراکتور ، تیلر و یا خودرو سواری قابل یدک می باشد.
شرکت نیفتی لیفت انگستان بالابرهای خود محرک با جک جانبی تولید می کند که برای هرس درختان بسیار مناسب هستند. این بالابرها دارای موتور حرکتی بوده و نیاز به کشنده ندارند. همچنین برای کاهش قیمت بالابر ، مدل های قابل یدک نیز تولید می نماید که برای جابجای نیاز به خودروی کشنده دارند.
